راهنمای مبتدیان برای شروع فرایند پژوهش

نویسنده:مینا مهدویان، پژوهشگر و مدرس دوره های پژوهشگری

هنگامی که باید یک پروپوزال یا  پایان نامه  بنویسید، دانستن اینکه از کجا شروع کنید دشوار است .فرآیند پژوهش اغلب با یک ایده بسیار گسترده برای موضوعی که مایلید درباره آن بیشتر بدانید آغاز می شود. شما برای شناسایی یک مشکل تحقیقات اولیه انجام می دهید. پس از اصلاح سؤالات پژوهشی خود، می‌توانید پایه‌های طرح پژوهش خود را تنظیم کنید.با شرکت در دوره پژوهشگری صبا مهارت پژوهشگری را از پایه تا حرفه ای یاد بگیرید.

راهنمای فرایند پژوهش

مرحله اول انتخاب موضوع:

ابتدا باید ایده هایی را ارائه دهید. موضوع پروپوزال یا پایان نامه  شما می تواند بسیار گسترده شروع شود. به حوزه یا رشته ای که به آن علاقه دارید فکر کنید.حتی اگر از قبل درک خوبی از موضوع خود دارید، باید به طور گسترده مطالعه کنید و شروع به محدود کردن ایده های خود کنید. برای شروع جمع آوری منابع مرتبط، یک بررسی اولیه ادبیات انجام دهید. در حین مطالعه، یادداشت برداری کنید و سعی کنید مشکلات، پرسش ها، بحث ها، تضادها و شکاف ها را شناسایی کنید. هدف شما این است که از یک حوزه وسیع مورد علاقه به یک حیطه خاص محدود شوید.

حتماً موارد عملی را در نظر بگیرید: الزامات و شرایط دانشکده، مدت زمانی که برای تکمیل پژوهش در اختیار دارید، و اینکه دسترسی به منابع و داده ها در مورد موضوع چقدر دشوار خواهد بود. قبل از رفتن به مرحله بعدی، ایده خوبی است که موضوع را با استاد راهنمای پایان نامه خود در میان بگذارید.

مرحله دوم  شناسایی یک مشکل:

تحقیق شما دقیقاً چه چیزی را بررسی می کند و چرا اهمیت دارد؟ برای تمرکز و هدف پروژه خود، باید یک مشکل تحقیقاتی را تعریف کنید. مشکل ممکن است یک مسئله عملی باشد – به عنوان مثال، یک فرآیند یا عملکرد که به خوبی کار نمی کند، یا مشکلی که گروه خاصی از افراد در جامعه با آن مواجه هستند. از طرف دیگر، می‌توانید یک مشکل نظری را بررسی کنید – برای مثال، یک پدیده یا رابطه ناشناخته، تضاد بین مدل‌ها یا نظریه‌های مختلف، یا یک بحث حل‌نشده بین محققان. می توانید یک بیان مسئله برای مشکل بنویسید. این بیانیه توضیح می‌دهد که مشکل بر چه کسی تأثیر می‌گذارد، چرا به پژوهش نیاز است، و چگونه پروژه تحقیقاتی شما به حل آن کمک می‌کند.

مرحله سوم نوشتن سوالات پژوهش:

در مرحله بعد، بر اساس بیان مسئله، باید یک یا چند سوال تحقیق بنویسید. اینها دقیقاً همان چیزی را هدف قرار می دهند که شما می خواهید بدانید. آنها ممکن است بر توصیف، مقایسه، ارزیابی یا توضیح مسئله تحقیق تمرکز کنند. یک سوال پژوهشی قوی باید به اندازه کافی مشخص باشد که بتوانید با استفاده از روش های تحقیق کیفی یا کمی مناسب به آن پاسخ کامل دهید. همچنین باید آنقدر پیچیده باشد که به بررسی، تحلیل و استدلال عمیق نیاز داشته باشد. سؤالاتی که می توان با «بله/خیر» یا با حقایق به راحتی در دسترس پاسخ داد، برای یک پایان نامه به اندازه کافی پیچیده نیستند. در برخی از انواع تحقیقات، در این مرحله ممکن است مجبور شوید یک چارچوب مفهومی و فرضیه‌های قابل آزمایش ایجاد کنید.

مرحله چهارم طرح پژوهش:

طرح تحقیق چارچوبی عملی برای پاسخگویی به سوالات تحقیق شماست. این شامل تصمیم‌گیری در مورد نوع داده‌های مورد نیاز، روش‌هایی است که برای جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل آن‌ها استفاده می‌کنید، و مکان و مقیاس زمانی تحقیق شما. اغلب راه‌های ممکن زیادی وجود دارد که می‌توانید برای پاسخ به سؤالات خود انتخاب کنید. تصمیماتی که می گیرید تا حدی بر اساس اولویت های شما خواهد بود. به عنوان مثال، آیا می خواهید علل و آثار را تعیین کنید، نتایج قابل تعمیم بگیرید یا جزئیات یک زمینه خاص را درک کنید؟شما باید تصمیم بگیرید که آیا از داده های اولیه یا ثانویه و روش های کمی یا کیفی استفاده خواهید کرد. همچنین باید ابزار و روشهایی را که برای جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌های خود استفاده می‌کنید و معیارهای خود را برای انتخاب شرکت‌کنندگان یا منابع تعیین کنید.