هشت مرحله مهم برای انتخاب موضوع پایان نامه قسمت اول
نویسنده:مینا مهدویان، پژوهشگر و مدرس دوره های پژوهشگری
انتخاب موضوع پایان نامه اولین قدم است تا اطمینان حاصل کنید که پژوهشتان تا حد امکان روان پیش می‌رود. هنگام انتخاب موضوع، مهم است که در این نکات را نظر بگیرید:
- الزامات دانشگاه و گروه‌تان
- حوزه‌های دانش و علاقه‌تان
- اهمیت علمی، اجتماعی یا کاربردی موضوع
- در دسترس بودن داده‌ها و منابع
- بازه زمانی پایان نامه
- ارتباط موضوعتان
مراحل انتخاب موضوع پایان نامه قسمت اول
مرحله ۱. الزامات را بررسی کنید:
اولین قدم، بررسی کردن الزامات است. این مرحله، محدوده آنچه را که می‌توانید مورد پژوهش قرار دهید را تعیین می‌کند. آیا حداقل و حداکثری برای تعداد کلمات تعیین شده است؟ مهلت نهایی چه زمانی است؟ آیا پژوهش باید جهت‌گیری آکادمیک داشته باشد یا حرفه‌ای؟ آیا شرایط روش‌شناختی خاصی وجود دارد؟ آیا ملزم به انجام کار میدانی هستید یا باید از انواع خاصی از منابع استفاده کنید؟
مرحله ۲. انتخاب یک حوزه گسترده پژوهش:
با فکر کردن به حوزه‌های مورد علاقه‌تان در رشته‌ای که تحصیل می‌کنید، شروع کنید. مثال‌هایی از ایده‌های کلی عبارتند از:
سیاستگذاری سلامت، هنر پیش از اسلام، مدیریت منابع انسانی
مرحله ۳. جستجوی کتاب‌ها و مقالات:
برای به دست آوردن درک دقیق‌تری از وضعیت فعلی پژوهش در مورد موضوع بالقوه‌تان، به چند شماره اخیر مجلات برتر در رشته خودتان نگاهی گذرا بیندازید. به‌ویژه، حتماً پراستنادترین مقالاتشان را بررسی کنید. برای الهام گرفتن، همچنین می‌توانید در گوگل اسکالر، پایگاه‌های داده موضوعی و منابع کتابخانه دانشگاهتان جستجو کنید. هنگام مطالعه، هر ایده مشخصی که برایتان جالب است را یادداشت کنید و از موضوعات ممکن یک فهرست کوتاه تهیه کنید. اگر مقالات دیگری نوشته‌اید، مانند یک مقاله کنفرانس، در نظر بگیرید که چگونه می‌توان آن موضوعات را به یک پایان نامه گسترش داد.
مرحله ۴. یافتن یک حوزه تخصصی:
پس از انجام مطالعه اولیه، وقت آن است که شروع به محدود کردن گزینه‌ها برای موضوع بالقوه‌تان کنید. این می‌تواند یک فرآیند تدریجی باشد و باید رفته‌رفته مشخص‌تر شود. سعی کنید یک حوزه تخصصی مشخص پیدا کنید که بتوانید اثری از خود به جا بگذارید، مانند:
چیزی که هنوز افراد زیادی روی آن تحقیق نکرده‌اند، سؤالی که هنوز مورد بحث است، یا یک مسئله کاربردی بسیار به‌روز.
در این مرحله، اطمینان حاصل کنید که چند ایده تحقیقاتی دارید. بعداً، تمرکز خود را در بیان مسئله و سؤالات پژوهشتان حتی بیشتر محدود خواهید کرد.
